عنوان گزارش تخصصی چگونگی ارتقای یادگیری درس فارسی از راه پرورش خلاقیت

چکیده
فرآيند تدريس همواره با مفاهيمي از قبيل فراگير و يادگيري همراه مي‌شود. يادگيري هدف اصلي تدريس است و معلّم مهم‌ترين نقش را در رسيدن به اين هدف ايفا مي‌كند. نخستين تعريف تدريس خوب "ايجاد شرايط براي بهبود"تدريس است. چهارچوب تدريس، مجموعه‌اي پژوهش محور از اجزاي آموزش است كه در چشم اندازي سودمند از يادگيري و تدريس مطرح شده است.معلّمان دوره ابتدایی  بايد از اطلاعات و مهارت‌هاي لازم برخوردار باشند. طرح آموزشي پيش‌رو، نمونه‌اي است از تعليم درس  رياضي و فارسی پایه دوم ابتدایی  كه براساس راهکار های خلاقانه و نمایش خلاق  بنا نهاده شده است.
درس فارسی در پایه .... ابتدایی بسیار مهم  و یادگیری آن توسط دانش آموزان حائز اهمیت است به طوری که اگر دانش آموزان مفهوم آنها را خوب نیاموزند در بحث های بعدی با مشکل مواجه خواهند شد  در ابتدای کار سعی می کنیم که مطالب درس فارسی با نمایش و شعر و داستان و بازی و با ساختن ماکت ها ، شکل ها و احجام مختلف هندسی و ... به طور مجسم و نیمه مجسم تدریس شود . روش نمايشى بر مشاهده و ديدن استوار است. در اين روش، افراد مهارت‌هاى خاصى را از طريق ديدن فرا مى‌گيرند و معلم طرز کاربرد وسيله‌اى يا چگونگى ساختن يک شيء را نشان مى‌دهد. شايد اين اولين روشى باشد که بشر بکار برده است و در صورت نداشتن امکانات کافي، شايد مناسب‌ترين روش براى آموختن مهارت‌ها باشد؛ زيرا با استفاده از اين روش، معلم مى‌تواند مهارتى را به تعداد زيادى از شاگردان و در طى زمانى کوتاه ارائه دهد. مهمترين حس اين روش به کار‌گيرى اشياء حقيقى و واقعى در آموزش است. البته اين روش به تنهايى بکار نمى‌رود و معلم ضمن ارائه روش نمايشي، ناچار به استفاده از روش سخنرانى نيز هست. بنا بر آنچه که گفته شد بنده به کمک همکارانم در سال تحصیلی اخیر تصمیم گرفتم در این رابطه روی این موضوع کار کنم که چگونه توانستم به ارتقای یادگیری درس فارسی از راه پرورش خلاقیت بپردازم؟


مقدمه
آشنایی جدی با علوم کاربردی- فنی و گاه نظری (محض) امروزی بدون داشتن درک صحیح از مباحث فارسی امری دشوار و در واقع محال است. و همچنین ادبیات فارسی نیز بخش عظیمی از زندگی ما را تشکیل می دهد  به همین دلیل این دو از اهمیت خاصی برخوردارند. دراین صورت چگونه می‌توان از خلاقیتها و رشد و باروری استعدادهای دانش‌آموزان حمایتی همه جانبه داشت چرا که بارها در سطح مدارس دیده شده است که بعضی از دانش‌آموزان به ایده‌ها و مسائل جدیدی دست می‌یابند یا در زمینه یک مسئله علمی، نظری جدید دارند اما به این نظرات توجه خاصی نمی‌شود.هر معلمی که عهده‌دار تدریس فارسی است یکی از ضروریات کار او واقف بودن به آسیب‌های آموزشی این دو درس می‌باشد تا بتواند اهداف آموزشی و مفاهیم آنها را روشن‌تر و ملموس‌تر به دانش‌آموزان انتقال دهد و آنان را فعال‌تر وارد شبکه بازی با موجودات نماید.معلم پس از تغییر محتوای آموزشی و درک موقعیت زمان و مکان و ویژگی‌های یادگیرنده با اعتماد به نفس و اطمینان بیشتری در امر آموزشی می‌تواند بر چالشهای موجود فائق آید.
در این صورت یادگیرنده هم ضمنِ پرورش خلاقیت‌هایش با آسودگی خیال و اطمینان خاطر به فراگیری می‌پردازد و اگر کار گروهی باشد در گروه، شرکت فعال خود را نشان خواهد داد پس رسالت خطیر متخصصان تدریس در واقع شناخت یادگیرنده، چگونگی شکل‌دهی مفاهیم ، دوباره‌سازی مفاهیم و سرانجام از بین بردن معضلات موجود است.
آموزش درست فارسی و  فارسی را چه از نظر ایجاد تفکر به منزله «تحول فرهنگی» و چه به لحاظ تفکر منطقی به منزله «تحول سیاسی و عدم وابستگی» و چه به لحاظ بهره‌وری مناسب به منزله «تحول اقتصادی» که نتایج آن در واقع تبدیل نیروی انسانی به سرمایه‌های انسانی «بهره‌‌وری بهینه» خود نیازمند دو عامل مهم آموزش و انگیزش در راستای اهداف بهینه اجتماعی می‌باشد البته آموزش به حد کافی به جامعه در زمنیه‌های مختلف داده شده اما چون ایجاد انگیزه وجود نداشته آموزش نتوانسته کاربرد داشته باشد.برای ایجاد انگیزش در زمینه فارسیات نیاز به رقابت و رقابت‌پذیر دانش‌آموزان می‌باشد که این رقابت شکل ناسالم به خود گرفته و آموزش از مسیر درست خود منحرف شده در این راستا برای رسیدن به اهداف صحیح می‌توان ابتدا فرهنگ‌سازی مناسب نمود تا جلوی اتلاف سرمایه‌های خانوادگی را گرفت و با دادن اطلاعات درست به دانش‌آموزان و خانواده‌ها و یک اطلاع‌رسانی درست و متحول شدن نظام آموزشی نه در حد یک حرف بلکه تحولی مبنایی و پایه‌ای به راهکارهای درست‌تر و معقول‌تری دست یابیم.  اما سؤال مهمی که مطرح می‌باشد آن است که، چرا عده­ی کمی از دانش‌آموزان به درس فارسی علاقه­مند می باشند؟ چرا نتایج ارزش­یابی این درس  اغلب فراگیران رضایت بخش نمی باشد؟ چرا بعضی از دانش‌آموزان در زنگ این درس  دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند؟ چرا بعضی از آموزگاران در تدریس این درس موفقیّت چندانی ندارند؟ به راستی دلیل این ناکامی‌ها چیست و عوامل آن کدامند؟ برخی از پژوهشگران، هم چون عزیزخانی(1388) در گزارش تخصصی که با عنوان «چگونه توانستم با ایجاد محیطی شاد و فعال میزان یادگیری دانش‌آموزان کلاس سوم مدرسه شهیدین فاطمی را  افزایش دهم؟ » انجام داده بود، با استفاده از روش‌های گوناگون تحقیق ، به این نتیجه رسید که می‌توان با ایجاد محیط شاد و افزایش نشاط در دانش‌آموزان، میزان علاقه‌مندی آنان را در این درس  افزایش داد. بی­شک، مهم ترین عاملی که در موفقیت یا ناکامی برخی از معلمان در تدریس این درس  ، نقش بسزایی دارد، مربوط به روش آنان در علاقه مند کردن دانش‌آموزان به درس یاد شده و چگونگی ایجاد انگیزه و ارائه مطالب درسی به آنان می‌باشد. بر این اساس، عنوان گزارش تخصصی حاضر این است: « راه­کار­های افزایش علاقه­مندی دانش­آموزان پایه دوم دبستان به درس فارسی به کمک نمایش خلاق » و هدف اصلی آن، ایجاد انگیزه و افزایش علاقه در دانش‌آموزان یاد شده نسبت به این درس  به کمک راهکار های و نماش خلاقانه و انجام فعالیت های عملکردی آن و پیشرفت فراگیران در آزمون های مداد-کاغذی درس مورد نظر می باشد.